Επί 80 χρόνια, διαφεύγει των διασημότερων πνευμάτων της επιστήμης. Προχθές βράδυ, όμως, δημιουργήθηκε η ελπίδα ότι το κυνήγι της «σκοτεινής ύλης», αυτής της μυστηριώδους, αόρατης υπόστασης που πιστεύεται ότι καλύπτει τα τρία τέταρτα της μάζας του σύμπαντος, πλησιάζει στο τέλος του.
Με ταυτόχρονες ανακοινώσεις τους, ερευνητές αρκετών αμερικανικών εργαστηρίων εξέφρασαν την πεποίθηση ότι κατάφεραν να αιχμαλωτίσουν σωματίδια σκοτεινής ύλης σε εγκαταστάσεις παλαιού ορυχείου σιδηρομεταλλεύματος, γύρω στα 800 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της γης. Αν επιβεβαιωθεί μέσα στον επόμενο χρόνο, η εξέλιξη αυτή θα καταγραφεί ως μία εκ των πλέον θεαματικών ανακαλύψεων της Φυσικής κατά τον τελευταίο αιώνα.
Ασθενείς λάμψεις, που πιστεύεται ότι προέρχονται από σωματίδια σκοτεινής ύλης, ανιχνεύθηκαν από υπερευαίσθητους, ηλεκτρονικούς αισθητήρες στις στοές του ορυχείου «Σουντάν» της Πολιτείας Μινεζότα, όπως προκύπτει από τις σχετικές ανακοινώσεις. Ο Νταν Μπάουερ, επικεφαλής της Κρυογενετικής Ερευνας Σκοτεινής Υλης (CDMS), δήλωσε σε επιστημονικό σεμινάριο του εργαστηρίου Φέρμι, στο Σικάγο, ότι η ομάδα του εντόπισε δύο σωματίδια με όλες τις προβλεπόμενες από τη θεωρία ιδιότητες. Προσέθεσε, ωστόσο, ότι υπάρχει πιθανότητα της τάξης του 25% οι λάμψεις να οφείλονται σε κάποιο άλλο φαινόμενο, που μπορεί να ενεργοποίησε τους ανιχνευτές.
Παρά τον προσωρινό χαρακτήρα της, η ανακοίνωση της ομάδας του Μπάουερ πυροδότησε κύμα ζωηρού ενδιαφέροντος στη διεθνή επιστημονική κοινότητα. «Αν πρόκειται για πραγματικό σήμα, τότε θα μιλάμε για μια πάρα πολύ σοβαρή εξέλιξη», δήλωσε ο Τζέρι Γκίλμορ από το πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ. «Η σκοτεινή ύλη είναι εκείνη που δημιούργησε το σύμπαν και ο βασικός παράγοντας που εξασφαλίζει τη συνοχή του», συμπλήρωσε.
Η υπόθεση περί σκοτεινής ύλης γεννήθηκε το 1933, όταν ο Ελβετός αστρονόμος Φριτς Τσβίκι υποστήριξε ότι ένα μακρινό γαλαξιακό σμήνος θα διαλυόταν αν δεν το συγκρατούσε η βαρυτική έλξη μιας αχανούς, αόρατης ουσίας. Οι επιστήμονες τη βάφτισαν σκοτεινή ύλη επειδή, σύμφωνη με την επικρατούσα θεωρία, δεν αλληλεπιδρά με το φως και γενικά με την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία, οπότε δεν μπορεί να ανιχνευθεί με τηλεσκόπια.
Το διαστημικό τηλεσκόπιο Χαμπλ φωτογράφισε πέρυσι την αλλόκοτη άλω απομακρυσμένου γαλαξία, κάτι που θεωρήθηκε έμμεση ένδειξη ύπαρξης της σκοτεινής ύλης: πιστεύεται ότι πυκνώματα σκοτεινής ύλης διαθλούν το φως που εκπέμπουν τα αστέρια, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται η άλως. Ενα χρόνο νωρίτερα, η ερευνητική ομάδα του Βρετανού αστρονόμου Ρίτσαρντ Μάσεϊ, στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας, δημοσίευσε τρισδιάστατο χάρτη με την κατανομή, την οποία πιστεύεται ότι ακολουθεί η σκοτεινή ύλη γύρω από τους γαλαξίες.
Σύμφωνα με το επικρατέστερο θεωρητικό μοντέλο της κοσμολογίας, τα αστέρια, οι πλανήτες και τα υπόλοιπα υλικά σώματα που βλέπουμε στον νυχτερινό ουρανό καλύπτουν μόνο το 4% της μάζας που «πρέπει» να έχει το σύμπαν. Ενα ποσοστό γύρω στο 22% υπολογίζεται ότι αντιστοιχεί στη σκοτεινή ύλη, ενώ το εναπομένον 74% θεωρείται ότι προέρχεται από τη «σκοτεινή ενέργεια».
Πέραν της διαλεύκανσης του προβλήματος αναφορικά με την ελλείπουσα μάζα του σύμπαντος, η ανακάλυψη των σωματιδίων που συγκροτούν τη σκοτεινή ύλη εκτιμάται ότι θα ρίξει φως σε άλλα μυστήρια της σύγχρονης Φυσικής. Για παράδειγμα, ορισμένα από αυτά αναμένεται να εξηγήσουν γιατί οι συνήθεις μορφές ύλης δεν είναι ραδιενεργές, ενώ κάποια άλλα ελπίζεται να εξηγήσουν γιατί ο χρόνος κυλάει πάντα προς την ίδια κατεύθυνση, από το παρελθόν στο μέλλον. Ορισμένοι επιστήμονες προσδοκούν ότι τα σωματίδια σκοτεινής ύλης θα προσφέρουν αποδείξεις υπέρ της θεωρίας των υπερσυμμετρικών χορδών, της οποίας η αξιοπιστία αναμένεται επίσης να δοκιμαστεί από τα πειράματα που βρίσκονται σε εξέλιξη στον μεγάλο επιταχυντή του εργαστηρίου CERN, στη Γενεύη.
Πηγή: kathimerini.gr
jose
0 Δώσε χαστούκι:
Δημοσίευση σχολίου